Programma Bestuur & middelen

Portefeuillehouders

Terug naar navigatie - Portefeuillehouders

Burgemeester Postma & Wethouder Niens (waarnemend)

Algemeen

Terug naar navigatie - Algemeen

Het bestuur van onze gemeente wordt gevormd door de gemeenteraad en het college van Burgemeester en Wethouders. In de gemeenteraad zitten negentien inwoners uit onze gemeente. De zetelverdeling is als volgt: CDA zes zetels, Gemeentebelangen/VVD vijf zetels, Keerpunt 22 vier zetels, Lokaal Sterk drie zetels en PvdA één zetel.

Voor onze inwoners willen we goed inzichtelijk maken wat we als bestuur van de gemeente Tubbergen doen en waar we het gemeenschapsgeld voor inzetten. Onze gemeentelijke begroting moet in evenwicht zijn. Gemeenschapsgeld genereren wij via de algemene uitkering van het gemeentefonds en door het heffen van gemeentelijke belastingen. Ons uitgangspunt is dat we de lokale lasten zo laag en stabiel mogelijk willen houden. We houden oog voor een gezonde balans tussen de hoogte van de lokale lasten, onze begrotingspositie en onze investeringen.

De uitvoering van het gemeentelijke beleid wordt gedaan door onze uitvoeringsorganisatie Noaberkracht Dinkelland Tubbergen. Noaberkracht is een samenwerkingsverband met de gemeente Dinkelland. Er zijn ook maatschappelijke opgaven die om een aanpak vragen die de grenzen van individuele gemeenten overstijgt. In dat geval vinden we het belangrijk om samen te werken met de juiste partners. Op inhoudelijke thema’s zullen wij de bestaande samenwerking binnen de provincie Overijssel, regio Twente, Noordoost Twente en met de gemeente Dinkelland voortzetten.

Kengetallen

Terug naar navigatie - Kengetallen

Binnen het programma Bestuur en middelen maken we gebruik van de volgende kengetallen:

  • Aantal inwoners: 21.408
  • Gemiddelde leeftijd: 42,9  jaar
  • Aantal huishoudens: 8.358
  • Aandeel alleenwonenden: 26,4%
  • Gemiddeld betaalde ozb woningen: €414

Wat hebben we in 2023 gedaan?

Terug naar navigatie - Wat hebben we in 2023 gedaan?

Herijking gemeentefonds

In de begroting 2023 zijn de gevolgen en de herverdeeleffecten van de herijking van het gemeente fonds opgenomen.  Dit leverde de gemeente Tubbergen als zogenaamde "nadeelgemeente" een voordelig herverdeeleffect op van € 25 per inwoner.  Voor het herverdeeleffect wordt een ingroeipad gehanteerd om te bewerkstelligen dat het herverdeeleffect gefaseerd tot stand komt. Het ingroeipad wordt voor alle gemeenten voor het jaar 2023 op maximaal € 7,50 per inwoner gezet. Ook is het ingroeipad beperkt tot drie jaar. Na drie jaar bedraagt het maximaal voor- of nadelig herverdeeleffect voor een gemeente maximaal € 37,50 per inwoner (voor Tubbergen dus € 25) per inwoner). Voor de verwerking van dit ingroeipad maakt het rijk gebruik van een zogenaamde suppletieuitkering

Herverdeeleffect herijking 2023 2024 2025 2026
Nadeel  van € 25,67 per inwoner -547 -547 -547 -547
Suppletieuitkering  387 68 0 0
budgettair effect -160 -479 -547 -547

Extra middelen via algemene uitkering voor jeugd

De definitieve verdeling van de extra middelen voor jeugdzorg ter compensatie van de tekorten in de jeugdzorg kwam voor het jaar 2023 voor de gemeente Tubbergen uit op een bedrag van € 1,166 miljoen. Dit leverde voor het jaar 2023 ten opzichte van de eerdere ramingen een voordeel op van € 266.000.

Opschalingskorting

De oploop van de opschalingskorting was en is bevroren voor de jaren 2020 tot en met  2025, maar de reeks eindigt in een korting van € 975 miljoen cumulatief in 2026. In de begroting 2022 en de perspectiefnota 2022-2026 is hier reeds mee rekening gehouden. 

Prijsindexatie/inflatie

In de  verschillende P&C documenten over het jaar 2023 hebben we melding gemaakt van de gevolgen van de hoge inflatie voor de begroting van de gemeente Tubbergen.  In totaliteit gaat het om een bedrag van  ruim  € 2 miljoen  waarvan € 622.000 als incidenteel (dus alleen voor het jaar 2023) kon worden aangemerkt. Hiervoor hebben we de stelpost prijscompensatie aangesproken. 

Bezwaarschriften tegen de WOZ-beschikkingen
In 2023 is er een enorme toename geweest van het aantal binnengekomen bezwaren tegen de hoogte van de WOZ-beschikkingen. Het aantal bezwaren is meer dan verdubbeld ten opzichte van 2022. De oorzaak hiervan is enerzijds de veranderingen op de woningmarkt en de daarmee stijgende huizenprijzen. Anderzijds is dit te verklaren door de opkomst van de zogenoemde ‘no cure no pay-bureaus’ de afgelopen jaren. Zij maken zeer actief reclame voor hun diensten en hun verdienmodel bestaat eruit om zoveel mogelijk bezwaar- en beroepschriften in te dienen om proceskostenvergoedingen te ontvangen die door de gemeente betaald moeten worden. Dit zijn voor gemeenten hoge bedragen die betaald worden met gemeenschapsgeld. Om deze financiële stimulans voor deze bureaus terug te verminderen heeft er op 1 januari 2024 een wetswijziging plaatsgevonden die tot gevolg heeft dat de bureaus een veel lagere proceskostenvergoeding krijgen. De verwachting is dan ook dat dit ervoor zal zorgen dat het aantal bezwaren ingediend door hen behoorlijk zal terugdringen.

Aangenomen moties en amendementen

Terug naar navigatie - Aangenomen moties en amendementen

Moties

Centrumberaad Tubbergen - voorkeursscenario

In de raadsvergadering van 19 april 2023 is de motie Centrumberaad Tubbergen - voorkeursscenario aangenomen met dertien stemmen voor en vier tegen. De motie draagt het college op om:

  • Op korte termijn te komen met een planning om te inventariseren welke (verbonden) partijen willen participeren in het nieuwe gemeentehuis om zo tijdig de capaciteitsbehoefte te kunnen bepalen en de juiste (voorbereiding) beslissingen te kunnen nemen;
  • De benodigde strategische gronden aan te kopen in het centrum om regie te houden op basis van bovengenoemd stappenplan;
  • Perspectief te bieden aan horeca voor de vrijkomende plekken (omzetting tot woningbouw bijvoorbeeld);
  • Te onderzoeken wat de bereidheid is van de horeca ondernemers en hoe de gemeente ze kan verleiden om naar het horecaplein te verplaatsen.

Stand van zaken: De motie is in behandeling. De Raad heeft afgelopen juli een raadsbrief (nr. 52) ontvangen met daarin een processchema met betrekking tot de verschillende doorlooptijden van de diverse ontwikkelingen in het centrum. 

De motie is te raadplegen via de volgende link: Moties 2023

De raadsbrief is te raadplegen via de volgende link: Raadsbrieven 2023

Wensen en bedenkingen ten aanzien van de bestuursovereenkomst

In de raadsvergadering van 28 november 2023 is de motie Wensen en bedenkingen ten aanzien van de bestuursovereenkomst unaniem aangenomen. De motie draagt het college op om:

  • een ultieme poging te ondernemen bij het COA, waarin de volgende wensen en bedenkingen aangedragen worden, waarbij de nadrukkelijke focus ligt op de onderdelen einddatum, financiën en veiligheid en te zorgen voor een maximaal onderhandelingsresultaat;
  • De einddatum juridisch beter te borgen door:
    • Het COA ook na 1 november 2023 te kunnen houden aan de zin uit artikel 4 lid 2 “en gestaakt te houden’ conform de woorden van de Staatsecretaris van Justitie en Veiligheid op 24 november 2023;
    • De tweede zin van het laatste punt van de paragraaf “Overwegende’ en artikel 4 lid 3 te verwijderen en zo mogelijk te vervangen door een notarieel kooprecht of een derdenbeding;
  • De afspraak uit de kaderovereenkomst “een financiële regeling met het Rijk zodanig dat de gemeente Tubbergen en haar inwoners op geen enkele wijze financiële nadelen van deze opvang ondervindt’ daadwerkelijk te verwerken in de financiële regeling met een heldere definitie van ‘belanghebbende;
  • In nauwe samenspraak met belanghebbenden het veiligheidsplan vast te stellen;
  • De onder de toelichting in deze motie genoemde wensen en bedenkingen tevens naar voren te brengen in aanvullende onderhandelingen met het COA;
  • De gemeenteraad zo snel mogelijk doch uiterlijk vóór de verlening van de omgevingsvergunning, door middel van een raadsbrief, op de hoogte te stellen van de resultaten van de aanvullende onderhandelingen en de gemeenteraad te voorzien van gespreksverslagen.

Stand van zaken: De motie is in behandeling. De motie is recent uitgezet binnen de ambtelijke organisatie. 

De motie is te raadplegen via de volgende link: Moties 2023

Beleidsindicatoren

Terug naar navigatie - Beleidsindicatoren

De effecten van ons lokale beleid worden toegelicht aan de hand van een vaste set (verplichte) beleidsindicatoren.

Indicator

2021

2022

2023

Formatie (fte per 1.000 inwoners)*1 6,98 7,61 8,32
Bezetting (aantal medewerkers per 1.000 inwoners) 8,37 8,91 9,78
Apparaatskosten (kosten per inwoner) 695 736 898
Externe inhuur (kosten als percentage van totale loonsom plus totale kosten inhuur externen)*2 12,0 11,4 13,5
Overhead (percentage van de totale kosten) 10,8 10,4 9,8

Toelichting formatie en bezetting

Op 31 december 2023 waren er meer mensen in dienst bij Noaberkracht dan op diezelfde datum in 2022.  Ook waren er op 31 december 2023 meer fte's in dienst dan op 31 december 2022. Dit heeft onder andere te maken met de extra taken en dus ook extra medewerkers. Daarnaast nemen medewerkers deel aan het generatiepact en is er al voorgesorteerd op hun vertrek. Dit om de kennis goed over te kunnen dragen.

Overzicht baten en lasten

Terug naar navigatie - Overzicht baten en lasten
Raming begrotingsjaar voor wijziging
Raming begrotingsjaar na wijziging
Realisatie begrotingsjaar
Verschil realisatie versus begr. na wijz.
(Bedragen x € 1.000)
BATEN
Bestuur en middelen (exlusief algemene dekkingsmiddelen)
174
193
321
128
Algemene dekkingsmiddelen
-
-
-
1. Lokale heffingen
4.452
4.463
4.555
92
2. Algemene uitkeringen
33.338
34.802
36.432
1.630
3. Dividend
893
1.312
1.312
0
4. Saldo financieringsfunctie
19
139
376
237
5. Overhead
0
0
0
0
6. Onvoorzien
0
0
0
0
TOTAAL BATEN
38.876
40.908
42.996
2.088
LASTEN
Bestuur en middelen (exlusief algemene dekkingsmiddelen)
3.637
3.815
3.362
-453
Algemene dekkingsmiddelen
-
-
-
1. Lokale heffingen
38
38
40
2
2. Algemene uitkeringen
0
0
0
0
3. Dividend
1
4
4
-0
4. Saldo financieringsfunctie
-196
-760
-636
124
5. Overhead
5.320
6.378
6.271
-107
6. Vennootschapsbelasting
0
0
33
33
7. Onvoorzien
20
20
0
-20
TOTAAL LASTEN
8.820
9.495
9.074
-421
Gerealiseerde totaal saldo van baten en lasten
30.056
31.414
33.922
2.508
Onttrekkingen aan reserves
945
4.141
4.039
-101
Toevoegingen aan reserves
893
6.011
6.011
0
Resultaat van baten en lasten
30.108
29.543
31.950
2.407

Hieronder wordt op hoofdlijnen aangegeven hoe de verschillen tussen de gerealiseerde bedragen en de begrote bedragen na wijziging zijn ontstaan.

Griffie (voordeel €30.000) 

Voor de inhuur van de waarnemend griffier in de tweede helft van 2023 was uitgegaan van een tijdsbesteding van 28 uur per week. De werkelijke tijdsbesteding lag lager zodat voor de inhuur ook minder kosten zijn gemaakt. Omdat de waarneming doorloopt in 2024 gaat het restant mee in de budgetoverheveling. De verwachting is dat dit bedrag voldoende is om de kosten voor 2024 te dekken

Opbrengst gronden (voordeel €50.000) 

Er hebben in 2023 twee grondtransacties plaatsgevonden conform afspraken die zijn vastgelegd in exploitatieovereenkomsten die in het verleden zijn afgesloten.

Pachten/inschrijfgelden (voordeel €28.000)

Inschrijfgelden

Vanaf 2022 zijn kavelzoekenden verplicht zich in te schrijven indien zij in aanmerking willen komen voor een gemeentelijke bouwkavel. Vanwege de grote belangstelling voor gemeentelijke woningbouwkavels in de kernen Tubbergen en Geesteren (waarvoor nog geen plannen zijn ingesteld)  en de plannen in exploitatie Weemselerveld fase 4 Albergen en De Scholt 3 Fleringen hebben  belangstellenden zich massaal aangemeld om kans te maken op een woningbouwkavel. In 2023 hebben meer dan 150 belangstellenden zich ingeschreven in het kavelregister om bij de start van nieuwe uitgifte van woningbouwkavels kans te maken op een woningbouwkavel.

Pachten

In 2023 zijn een aantal nieuwe geliberaliseerde pachtovereenkomsten afgesloten waarmee de pachtinkomsten hoger zijn dan voorgaande jaren.

Juridische controlling (voordeel €39.000) 

De raming voor juridische controlling en juridische adviezen is in het programmajournaal 2023 incidenteel verhoogd met een bedrag van € 20.000 omdat werd verwacht dat we wellicht extra juridisch advies nodig zouden hebben. Dat is niet het geval geweest waardoor de incidentele verhoging  achteraf gezien  niet nodig was geweest.  

Overbrenging archief naar statische fase (voordeel €100.000) 

De Provinciale Archiefinspectie eist overbrenging dossiers Tubbergen 1985-2002 naar de statische fase. Dit is arbeidsintensief werk: opschonen, bewerken en beschrijven- van duizenden dossiers. In de perspectiefnota 2024 (inclusief de financiele tussenrapportage over 2023) hebben we daarvoor een bedrag van € 100.0000 beschikbaar gesteld. De aanbesteding is begin 2024 opgestart. Uitvoering volgt in de loop van het jaar 2024. Budget moet dus worden overgeheveld

Rente (stelpost, schatkistbankieren, etc.) (voordeel €378.000) 

Over het jaar 2023 was er sprake van een gezonde de liquiditeitspositie binnen de gemeente Tubbergen. De verschillende uitgaven konden lopende het jaar 2023 worden gefinancierd zonder daar langlopende leningen voor te hoeven afsluiten.  We hebben in het kader van het zogenaamde schatkist bankieren  zelfs liquide middelen moeten "parkeren"" bij het Rijk.   Dit betekende enerzijds dat we de stelpost rente in 2023 niet hebben moeten aanspreken en anderzijds dat we rente hebben ontvangen op de geparkeerde middelen bij het Rijk Vanaf eind 2022 wordt er namelijk sinds lange tijd weer creditrente vergoed door het Agentschap van de Generale Thesauri (schatkistbankeren).

Onroerendezaakbelasting (voordeel €87.000) 

Op basis van de voorlopige vastgestelde WOZ-waarden door het taxatiebureau zijn de opbrengsten opgenomen in de begroting. In de raadsvergadering van december 2022 zijn de tarieven voor de onroerendezaakbelasting definitief vastgesteld. De definitieve oplevering van de WOZ-waarden door het taxatiebureau heeft in januari 2023 plaatsgevonden. Door verschillen tussen de voorlopig en de definitieve WOZ-waarden als gevolg van diverse waarde aanpassingen alsmede een grotere areaaluitbreiding dan verwacht, is de werkelijke opbrengst OZB voor 2023 hoger dan geraamd. In dit voordeel is nog geen rekening gehouden met mogelijke derving van inkomsten als gevolg van a.g.v. de nog lopende bezwaren 2023 en beroep 2023 

Algemene uitkering (voordeel €1.630.000) 

De decembercirculaire 2023 en de septembercirculaire 2023 hebben voor een hogere algemene uitkering gezorgd van € 1.657.000.  Het grootste gedeelte van dit bedrag bestaat uit taakmutaties en decentralisatie-uitkeringen (€ 1.137.000).  In de resultaatbestemming wordt hiervan een bedrag van € 900.000 meegenomen naar 2024. Dit bedrag is onder andere bestemd voor uitbetaling van de energietoeslag en het nationaal programma landelijk gebied. 

Taakmutaties algemene uitkering (voordeel €495.000) 

Via verschillende circulaires over de hoogte van de algemene uitkering uit het gemeentefonds zijn we op de hoogte gebracht van een aantal zogenaamde taakmutaties. Wij hanteren de lijn dat voor deze taakmutaties stelposten worden opgenomen in afwachting van te ontwikkelen beleid. Mocht dit om welke reden dan ook niet lukken dan vallen deze stelposten terug naar de algemene middelen. Van het totale voordeel van € 495.000 wordt een bedrag van in totaliteit € 40.000 betrokken bij de resultaatbestemming en de budgetoverheveling. Het hierna resterende voordeel van € 455.000 heeft voor een bedrag van € 75.000 betrekking op de geraamde stelposten die in 2023 niet zijn aangesproken en leiden tot een voordeel voor de algemene middelen in deze jaarverantwoording 2023.  Het overige en daarmee grootste deel van het voordeel wordt echter veroorzaakt door het vrijvallen van de resterende stelpost prijscompensatie.  Dit is het deel van de stelpost prijscompensatie dat gedurende het jaar via de tussenrapportages en programmajournaals niet is aangewend om ramingen aan te passen. Tegenover deze meevaller staan op overige plekken in deze jaarverantwoording ook tegenvallers als gevolg van niet geraamde prijsstijgingen die zijn opgetreden of bekend geworden in de laatste maanden van het jaar 2023.

Burgemeester en wethouders (nadeel €44.000) 

De begrote salarislasten voor burgemeester en wethouders zijn gebaseerd op de personen die begin 2023 in dienst waren. Door ziekte en noodzakelijke vervanging hebben we over het jaar 2023 te maken gehad met dubbele salarislasten.

Voorziening pensioenen wethouders (nadeel €101.000) 

We zijn verplicht om ieder jaar bij de jaarverantwoording een herziene berekening van de toekomstige rechten van de wethouders pensioenen op te leveren. Naast fluctuatie in bestand (mensen die in- en uitstromen) was voorgaande jaren vooral de stijging van de rekenrente van invloed. Deze is dit jaar gestegen. Tevens is het nadeel voor een deel te verklaren doordat de instroom in de wachtgeldregeling in het jaar 2023 is toegenomen. Daarnaast wordt ook van jaar tot jaar gekeken naar de levensverwachting en de ramingen daar waar nodig op aangepast. 

Rente leningen(nadeel €264.000)

In 2023 is er een nieuw lening aangetrokken. De rente op deze lening welk betaald word in 2024 heeft voor een deel betrekking op 2023. Dit deel was in 2023 niet geraamd.

Organisatieondersteuning (nadeel €36.000) 

Door een herverdeling van de  overhead (doorberekening vanuit Noaberkracht) over de verschillende producten en activiteiten treedt er een verschuiving op tussen de verschillende producten en activiteiten. Tegenover het nadeel hier staan tal van kleinere meevallers op de overige producten en activiteiten. Het totaal van de werkelijk doorberekende overhead (doorberekening vanuit Noaberkracht) is gelijk aan de raming.

Mutaties reserves

Het verschil op de mutaties van de reserves  betreft voornamelijk lagere onttrekkingen m.b.t. onderhoud gebouwen voor €45.000 en bestuursadviseur voor €75.000.

Een gedetailleerde toelichting op de verschillen tussen gerealiseerde bedragen en begrote bedragen na wijziging is te vinden in de Jaarrekening 2023 onder "Toelichting en analyse op de baten en lasten". 

Kosten van overhead

Terug naar navigatie - Kosten van overhead

 

Raming begrotingsjaar voor wijziging
Raming begrotingsjaar na wijziging
Realisatie begrotingsjaar
Verschil realisatie versus begr. na wijz.
(Bedragen x € 1.000)
Baten
0
0
0
0
Lasten
5.320
6.378
6.271
-107
Kosten van de overhead
-5.320
-6.378
-6.271
107
Waarvan kosten van overhead toe te rekenen aan grondexploitaties
0
0
0
0
257
257
257
0
Waarvan dekking overhead door toerekening aan grondexploitaties
0
0
0
0
-257
-257
-257
0
Gerealiseerde totaal resultaat van baten en lasten
-5.320
-6.378
-6.271
107

Bedrag voor de heffing van vennootschapsbelasting

Terug naar navigatie - Bedrag voor de heffing van vennootschapsbelasting
Raming begrotingsjaar voor wijziging
Raming begrotingsjaar na wijziging
Realisatie begrotingsjaar
Verschil realisatie versus begr. na wijz.
(Bedragen x € 1.000)
2023
33
33
0
0
33
33