Nota van aanbieding

Verloop begroting 2023 versus jaarstukken 2023

Naast de specifieke verantwoording, zoals u die in het vervolg van jaarrekening zult aantreffen gaan wij in dit algemene deel in hoofdlijnen in op de financiële uitkomsten. Onderstaand een opbouw van het uiteindelijke resultaat, zowel vóór als na bestemming.

Zoals uit het overzicht blijkt wordt het voordelige resultaat over het jaar 2023 ten bedrage van €1.411.000 (€4.210.000 minus €2.799.000) voor het overgrote deel veroorzaakt door de rente (€114.000), algemene uitkering €1.630.000, taakmutaties algemene uitkering (€495.000), sociaal domein (-€1.415.000) en bestemmingsplanwijzigingen op verzoek (€143.000). De overige verschillen betreffen veelal afwijkingen die betrekking hebben op de reguliere taken. Deze worden nader verklaard en toegelicht in het jaarverslag en de toelichting op de jaarrekening onder de programma’s.

Na deze storting in de reserve verplichtingen voorgaande jaren bedraagt het positieve saldo €865.000 (€1.411.000 minus €546.000). Voordat dit volledige positieve saldo wordt gestort in de algemene reserve wordt een specifieke resultaatbestemming voorgesteld. Hierover is door de raad nog geen besluit genomen. Het gaat hierbij om de volgende mutatie:

Toelichting op de onderdelen uit de resultaatbestemming  
 
1)  Nationaal Programma Landelijk Gebied (december circulaire)

Deze uitkering is bedoeld voor de gepleegde inzet van onze gemeenten in en voor het buitengebied. We hebben de afgelopen tijd veel tijd gestoken in de aanpak PPLG, onder regie van de provincie. Denk daarbij aan deelname aan overleggen, de organisatie van informatiebijeenkomsten, gesprekken met agrariërs, etc. Hiervoor biedt het Rijk ons dus nu een eenmalige vergoeding. 

Dit geld kunnen we goed gebruiken in het programma Buitengebied in Balans. De opgaven in het buitengebied zijn complex en soms ook onzeker. Hoe dan ook zal veel van ons gevraagd gaan worden. Derhalve zal behoefte ontstaan aan extra capaciteit en inzet voor het buitengebied van Tubbergen en Dinkelland. Het kan daarbij onder meer om inhuur van externe expertise voor specifieke onderdelen en het zo goed mogelijk faciliteren van de agrarische sector in het transitieproces.

2) Energietoeslag (december circulaire)

Het kabinet heeft als prioriteit om mensen met een laag inkomen te ondersteunen bij het voldoen van de energierekening. Hiervoor zijn in navolging van de decembercirculaire 2022 ook in 2023 middelen aan het gemeentefonds toegevoegd voor het uitkeren van de energietoeslag (€ 1,4 miljard waarvan € 500 miljoen al in 2022). Concreet betekent dit dat het totaalbedrag van € 1.352 miljoen nu wordt verdeeld op basis van deze maatstaf. Het nog resterende bedrag per gemeente is in de decembercirculaire toegekend. 

3) Europese richtlijn Energieprestatie gebouwen (september circulaire)

De algemene uitkering wordt vanaf 2023 structureel met circa € 1,8 miljoen verhoogd in verband met de
tweede herziening van de Europese richtlijn energieprestatie van gebouwen (EPBD III). De regeling heeft als doel om de energie-efficiëntie van gebouwen te verbeteren.  Gemeenten zijn verantwoordelijk voor het toezicht en de handhaving.

4)  Handhaving energielabel C kantoren (september circulaire)

In het Bouwbesluit is vastgelegd dat per 1 januari 2023 een kantoor energielabel C of beter moet hebben om nog als kantoor gebruikt te mogen worden. De gemeente is het bevoegde gezag en handhaaft de wetgeving. Via de algemene uitkering ontvangen gemeenten compensatie voor de handhavingslasten voor de periode 2021 tot en met 2029.  

5) Veilig wonen (september circulaire)

De veiligheid van decentrale bestuurders is een vereiste voor het goed functioneren van het openbaar bestuur. Ten behoeve van een veilige woonplek krijgen decentrale bestuurders een beveiligingsadvies op maat aangeboden.  Gemeenten dienen op basis van de nieuwe regeling het beveiligingsadvies altijd over te nemen en de uitvoering van de veiligheidsmaatregelen te bekostigen. Vanuit het programma Weerbaar Bestuur wordt hier een tegemoetkoming van € 2,4 miljoen per jaar tegenover gesteld voor de periode 2023-2026.

Samenvatting

Na besluit van de raad word voorgenoemd bedrag gedoteerd aan de reserve incidenteel beschikbare algemene middelen. Het positieve saldo bedraagt dan €651.000 (€865.000 minus €214.000) en wordt, conform bestendige gedragslijn, gedoteerd aan de algemene reserve. In de perspectiefnota komen wij terug op de actuele stand van de reserves en het eventueel vrij te besteden bedrag in de reserves. Dit alles rekening houdend met de benodigde weerstandscapaciteit.

De afname van de reserves en voorzieningen voor een bedrag van €3.071.000 wordt deels veroorzaakt door dotatie van resultaatnemingen van de begroting en tussentijdse rapportages ten bedrage van €3.106.000. Onttrekkingen worden veroorzaakt door mutaties in het grondbedrijf ten bedrage van €531.000, dekking van de ambitiebegroting/coalitieakkoord voor een bedrag van €2.061.000, afwaardering bijdrage Huiskamer Manderveen €1.181.000 en Vennootschapsbelasting voor een bedrag van €33.000. Verdere onttrekkingen zijn voor wegen en kunstwerken €604.000, energietoeslag €263.000, vermindering lokale lasten €493.000, toekomstbestendig maatschappelijk vastgoed €104.000, en uitvoeringsplan KOG €205.000. 

De vermeerdering van de voorzieningen hebben vooral betrekking op het pensioenaanspraken en wachtgelden wethouders van €48.000. Verminderingen op de voorzieningen hebben vooral betrekking op de   exploitatietekort en op rioleringen afval  van €262.000. 

Voor een bedrag van €2.225.000 werd er nog geen beroep gedaan op de reserves (zie budgetoverheveling). 

In de toelichting op de jaarrekening is een overzicht van alle mutaties van reserves en voorzieningen opgenomen, met daaraan toegevoegd een overzicht van alle mutaties per reserve en voorziening. Verder verwijzen wij tevens naar de paragraaf weerstandsvermogen. Voor de volledigheid moet worden opgemerkt dat in bovenstaande opstelling van de reserves en voorzieningen (nog) geen rekening is gehouden met de voorgestelde toevoegingen op grond van de resultaatbestemming 2023.