Wij zetten ons in om alle kernen aantrekkelijk te houden op het gebied van wonen en leven en willen de gevolgen van klimaatverandering beperken.
Binnen deze ambitie zien wij de volgende twee thema's:
Het thema duurzaamheid is een dynamisch beleidsterrein dat volop in ontwikkeling is en aan verandering onderhevig. We constateren dat er de afgelopen jaren de nodige inspanningen zijn geleverd. Zo is een aantal inspanningen uit de ambitiebegroting reeds uitgevoerd die inmiddels geborgd zijn in de lijn (actielijn afval). We zien tegelijkertijd ook dat er voor de komende jaren extra taken en uitdagingen op ons afgekomen zijn. Denk onder meer aan de Regionale Energie Strategie, de warmtevisie en het opstellen van wijkuitvoeringsplannen. We concluderen daarmee dat de actielijnen zoals oorspronkelijk ingezet in de begroting 2019 niet meer volledig en actueel zijn waardoor bijstelling van de actielijnen wordt voorgesteld. Daarbij is rekening gehouden met de huidige trends en ontwikkelingen.
Communicatie en bewustwording
Uit cijfers blijkt dat het thema duurzaamheid nog niet sterk leeft onder de bevolking. Zij hechten eerder prioriteit aan thema’s die concreet spelen in de directe woon- en leefomgeving. Het thema duurzaamheid staat waarschijnlijk nog te ver van onze inwoners af, terwijl het uiteindelijk onze inwoners in de toekomst zeker zal raken. Wij zien het dan ook als onze taak om de komende jaren nog sterker in te zetten op bewustwording en communicatie. Hierbij richten we ons op de noodzaak en effecten van de grootschalige energietransitie, maar vooral ook op het stimuleren van kleinere initiatieven van onderop, met aandacht voor de mogelijkheden voor energieopwekking én energiebesparing.
Programma Duurzaamheid in relatie tot corona
Voor de lange termijn zijn vooralsnog geen directe inhoudelijke consequenties te benoemen vanwege corona. Wel bestaat het risico dat duurzaamheidsinitiatieven en – projecten in prioriteit achterop raken omdat andere prioriteiten worden gesteld, meer gericht op de kortere termijn (lokaal, regionaal, maar ook vanuit de kernen zelf). Ook in dit perspectief is inzet op communicatie en bewustwording van belang.
Uitvoeringslasten van het Klimaatakkoord: wat moeten we nog meer verwachten?
Met de instemming van het Klimaatakkoord hebben gemeenten een duidelijk signaal afgegeven dat uitwerking van drie randvoorwaarden noodzakelijk is: haalbaar-/betaalbaarheid voor de samenleving, de juiste bevoegdheden en een tegemoetkoming in de uitvoeringslasten. Om invulling te geven aan deze laatste voorwaarde, is afgesproken dat er een onderzoek komt naar de uitvoeringslasten van het Klimaatakkoord. Het onderzoek loopt en heeft voorlopig geleid tot een overzicht van taken en bijbehorende uitvoeringslasten voor gemeenten, provincies en waterschappen. Eind 2020 wordt een advies opgeleverd over de hoogte van de uitvoeringslasten en de wijze waarop deze zouden kunnen worden bekostigd. In 2021 volgt een gesprek tussen rijk en decentrale overheden over de resultaten en duiding van dit advies. De uitkomsten zullen worden meegenomen en waar nodig leiden tot bijsturing van het programma.
Actielijnen 2021-2022
Voor de komende periode 2021-2022 richten we ons voor de ambitie Duurzaamheid op de volgende actielijnen:
ACTIELIJN 1: ENERGIE: WIND EN ZON
Deze actielijn richt zich op de doelstelling dat in 2050 100% van de energie duurzaam is opgewekt. Zoals vastgelegd in de concept RES wil de gemeente in NOT-verband in 2030 335 GWh elektriciteit duurzaam opwekken (14% van huidig totaal energieverbruik, incl. gas). Hierbij bundelen we de krachten in Noordoost Twente en Twente. Belangrijkste opgaven in deze actielijn vormen het invulling en uitwerking geven aan de Regionale Energie Strategie en het versterken van de communicatie en participatie bij de energietransitie waarbij als uitgangspunt geldt: lusten en lasten lokaal.
ACTIELIJN 2: ENERGIE: WARMTE
Deze actielijn is gericht op de doelstelling dat in 2050 alle huishoudens en bedrijven in de gemeente Tubbergen van het aardgas af zijn. Hiervoor is een warmtevisie opgesteld en een routekaart uitgezet. Samen met inwoners willen we werken aan haalbare en betaalbare oplossingen. Ook willen we ons inzetten voor het stimuleren en faciliteren van biogas.
ACTIELIJN 3: DUURZAAM VAN ONDEROP
Deze actielijn is gericht op het aanjagen en stimuleren van initiatieven van onderop. De duurzaamheidsambities vullen we namelijk samen met onze inwoners, ondernemers en organisaties in. Zij hebben een belangrijk aandeel in het realiseren van een uiteindelijk energieneutraal Tubbergen. Het thema duurzaamheid komt in de kernen steeds meer op de agenda. Om initiatieven en werkgroepen een stap verder te helpen nemen we een aanjagende en stimulerende rol in, zodat projecten ook daadwerkelijk van de grond komen.
ACTIELIJN 4: CIRCULAIRE INKOOP
Deze actielijn is er op gericht om bij inkoop van de gemeente meer rekening te houden met de herbruikbaarheid van producten en grondstoffen. Er wordt beleid gemaakt hoe hier invulling aan te geven. Daarbij hebben gemeenten Tubbergen en Dinkelland op 3 februari 2020 het Manifest Maatschappelijk Verantwoord Inkopen ondertekend.
ACTIELIJN 5: ASBEST ERAF, ZON EROP
Vanuit de gemeente worden activiteiten in het kader van de Versnellingsaanpak asbestdakensanering door Rijk en Provincie, pro-actief gevolgd. De gemeente haakt aan bij activiteiten die passen bij onze doelstelling.
| ACTIELIJN 1: ENERGIE: WIND EN ZON | |
| In 2050 moet 100% van de energie duurzaam zijn opgewekt. Zoals vastgelegd in de concept RES wil de gemeente in NOT-verband in 2030 335 GWh elektriciteit duurzaam opwekken (14% van huidig totaal energieverbruik, incl. gas). Hierbij bundelen we de krachten in Noordoost Twente en Twente. | |
| Wat gaan we in 2021 doen? | |
| Wat gaan we er voor doen? | Wat is daarin de rol van de gemeente? |
| Samen met Dinkelland, Losser en Oldenzaal invulling geven aan de grootschalige energietransitie (wind en zon). | Samen optrekken met Losser, Oldenzaal en Dinkelland |
| Invulling en uitwerking geven aan de Regionale Energie Strategie. | Samen optrekken met de 14 Twentse gemeenten |
| Meer inzet op bewustwording en communicatie rondom de energietransitie | Trekker |
| Meer inzet op participatie rondom de energietransitie en de ontwikkeling van instrumenten om de lusten en lasten lokaal te laten zijn. | Trekker |
| Verkennen mogelijkheden van een ontwikkelende rol van de gemeente bij de energietransitie. | Trekker |
| Opstellen stimuleringsregeling voor het stimuleren van zon op dak. | Trekker |
| ACTIELIJN 2: ENERGIE: WARMTE | |
| In 2050 moeten alle huishoudens en bedrijven in de gemeente Tubbergen van het aardgas af. Samen met inwoners willen we werken aan haalbare en betaalbare oplossingen. | |
| Wat gaan we in 2021 doen? | |
| Wat gaan we er voor doen? | Wat is daarin de rol van de gemeente? |
| Invulling en uitwerking geven aan de warmtevisie. | Trekker i.s.m. werkgroepen duurzaamheid |
| Opstellen en uitvoeren van wijkuitvoeringsplannen. | Trekker i.s.m. werkgroepen duurzaamheid |
| Faciliteren Biogas(rotonde). | |
|
ACTIELIJN 3: DUURZAAM VAN ONDEROP |
|
|
De duurzaamheidsambities vullen we samen met onze inwoners, ondernemers en organisaties in. Zij hebben een belangrijk aandeel in het realiseren van een uiteindelijk energieneutraal Tubbergen. We willen initiatieven van onderop pro-actief aanjagen, stimuleren en ondersteunen waar mogelijk. |
|
| Wat gaan we in 2021 doen? | |
| Wat gaan we er voor doen? | Wat is daarin de rol van de gemeente? |
| Ondersteunen en aanjagen van werkgroepen duurzaamheid in de kernen; gesprekspartner zijn voor stichting Essenkracht | Aanjagen |
| Stimuleren en faciliteren van initiatieven van inwoners, ondernemers en organisaties | Aanjagen |
| Inrichten en verdere invulling van het Energieloket 3.0 Tubbergen |
Trekker i.s.m. Energie van Noordoost Twente |
| Communicatie en bewustwording op mogelijkheden voor energieopwekking en –besparing | Trekker i.s.m. Energie van Noordoost Twente |
| Verkennen en invoeren van instrumenten ter stimulering van het verduurzamen van oudere woningen | Trekker |
| ACTIELIJN 4: CIRCULAIRE INKOOP | |
| Bij inkoop van de gemeente houden we meer rekening met de herbruikbaarheid van producten en grondstoffen. |
|
| Wat gaan we in 2021 doen? | |
| Wat is de volgende stap voor 2021? | Wat is daarin de rol van de gemeente? |
| Opstellen en uitvoeren actieplan Maatschappelijk Verantwoord Inkopen. | Trekker |
| Uitvoeren beleid Circulaire inkoop | Trekker |
| ACTIELIJN 5: ASBEST ERAF, ZON EROP | |
| Vanuit de gemeente worden activiteiten in het kader van de Versnellingsaanpak asbestdakensanering door Rijk en Provincie, pro-actief gevolgd. De gemeente haakt aan bij activiteiten die passen bij de doelstelling. |
|
| Wat gaan we in 2021 doen? | |
| Wat is de volgende stap voor 2021? | Wat is daarin de rol van de gemeente? |
| Verkennen van de mogelijkheden voor invoering van een asbestregeling om asbestdakensanering te versnellen in aansluiting op de provinciale regeling. | Trekker |
| Wat hebben we in 2018 afgesproken? | Wat gaan we in 2021 doen? | |||
| Wat gaan we ervoor doen? | Wie is aan zet? | Wat is de volgende stap voor 2021? | Wat is de rol van de gemeente daarin? | Wat is er voor nodig in 2021? |
| Ontwikkeling en stimulering van plannen die voorzien in de behoefte op korte en middellange termijn. | Gemeente met Mijn Dorp 2030 en woningstichting. Projectontwikkelaars voor zover het initiatieven van derden betreft. | Gesprek continueren en plannen van aanpak met de ‘Mijn Dorpen’ om per kern te komen tot locaties met concrete bouwplannen die zijn afgestemd op de concrete behoefte van de desbetreffende kern. | •Aanjagende rol. •Primaire inzet op kwalitatieve toedeling. •Mogelijkheid tot inzet middelen uit stimuleringsfonds daar waar nodig. •Zo nodig actieve grondpolitiek (innemen strategische grondpositie). •Maatwerk per kern. |
Naast inzet van reguliere uren en reeds beschikbare programma en procesgelden geen aanvullende inzet nodig. |
| Afstemming met stakeholders en woonwerkgroepen over de behoefte in de kernen. | Gemeente met Mijn Dorp 2030. | Gesprek continueren en plannen van aanpak met de ‘Mijn Dorpen’ om per kern te komen tot locaties met concrete bouwplannen die zijn afgestemd op de concrete behoefte van de desbetreffende kern. | •Aanjagende rol. •Primaire inzet op kwalitatieve toedeling. •Maatwerk per kern. |
Naast inzet van reguliere uren en reeds beschikbare programma en procesgelden geen aanvullende inzet nodig. |
| Volgen van de ontwikkelingen op het gebied van clustering van maatschappelijke voorzieningen en de kansen voor herontwikkeling tot woningbouw benutten. | Gemeente met Mijn Dorp 2030. | Gesprek continueren en plannen van aanpak met de ‘Mijn Dorpen’ om per kern te komen tot locaties met concrete bouwplannen die zijn afgestemd op de concrete behoefte van de desbetreffende kern. | •Aanjagende rol. •Maatwerk per kern. |
Naast inzet van reguliere uren en reeds beschikbare programma en procesgelden geen aanvullende inzet nodig. |
| Wat hebben we in 2018 afgesproken? | Wat gaan we in 2021 doen? | |||
| Wat gaan we ervoor doen? | Wie is aan zet? | Wat is de volgende stap voor 2021? | Wat is de rol van de gemeente daarin? | Wat is er voor nodig in 2021? |
| Ondersteunen bij het tot stand komen van een toekomstbestendige exploitatie en beheer van SSRT
|
Gemeente | Afspraken maken over samenwerking, huurcontract, kostenstructuur, bijdragen, relatie gemeente. | Initiatiefnemer. Daarna gelijkwaardige samenwerking met Stichting Sport en Recreatie Tubbergen (SSRT). | Naast inzet van reguliere uren en reeds beschikbare programma en procesgelden geen aanvullende inzet nodig. |
| Samenwerking zwembaden en binnensportaccommodaties Noordoost Twente (toegevoegd in 2020). | Gemeenten gezamenlijk | Nadat bestuurlijk draagvlak is vastgesteld wordt onderzocht in welke vorm samenwerking van meerwaarde kan zijn. | Participant | Naast inzet van reguliere uren en reeds beschikbare programma en procesgelden geen aanvullende inzet nodig. |
|
Opstellen handreiking clustering voorzieningen. We gaan in op: |
Gemeente samen met de dorpen. Gemeente initieert. | 1. Kader is verkend. 2. Handreiking opstellen op basis van ervaringen in de dorpen. 3. Rolneming: wanneer kan de gemeente een initiatief wel ondersteunen en wanneer niet, ook financieel? |
Initiatiefnemer | Naast inzet van reguliere uren en reeds beschikbare programma en procesgelden geen aanvullende inzet nodig. |
|
Sportakkoord Tubbergen We gaan een robuuste sportstructuur opzetten als platform waarin wij discussies over en rondom sport, accommodaties en verenigingen agenderen. Wij willen lange termijn afspraken maken met de stakeholders in dit speelveld. Het sportakkoord vormt de basis. |
Gemeente | Het elftal dat bezig gaat om de opgaven uit het sportakkoord faciliteren. (Gemeente maakt zelf ook deel uit van het elftal). | Initiatiefnemer en facilitator. | Naast inzet van reguliere uren en reeds beschikbare programma en procesgelden geen aanvullende inzet nodig. |
| Duurzaam leven | Bedragen × € 1.000 | t/m september 2020 | ||||
| Inspanningen | Begroting 2019 | Werkelijk 2019 | Saldo 2019 | Begroting 2020 | Werkelijk 2020 | Saldo 2020 |
| Toekomstb expl-beheer sportacc Tubbergen | 24 | 0 | 24 | 28 | 0 | 28 |
| Procesgeld thema Duurzaamheid (voor vier jaar) *1A | 32 | 7 | 25 | 25 | 0 | 25 |
| Procesgeld thema Wonen en ruimte (voor vier jaar) | 40 | 5 | 35 | 35 | 11 | 24 |
| Project en procesgelden duurzaamheid *1 | 638 | 17 | 621 | 786 | 47 | 739 |
| Project en procesgelden inbreiding voor uitbreiding *1 | 797 | 5 | 792 | 820 | 0 | 820 |
| Stimuleringsregeling binnenstedelijke herontwikkeling *1 | 500 | 161 | 339 | 339 | 0 | 339 |
| Project en procesgelden Maatschappelijk vastgoed in relatie tot demografie *1 | 1.857 | 110 | 1.747 | 1.881 | 1.881 | 0 |
| Samenwerking NOT energietransitie *2 | 0 | 0 | 0 | 50 | 0 | 50 |
| NOT energieloket 3.0 * 3 | 0 | 0 | 0 | 40 | 7 | 33 |
| Stimuleringsregeling energietransitie | 0 | 0 | 0 | 60 | 0 | 60 |
| Biogas Canisius Tubbergen | 0 | 0 | 0 | 10 | 0 | 10 |
| Totaal Duurzaam leven | 3.889 | 306 | 3.583 | 4.074 | 1.946 | 2.127 |
*1 Ambities 2018 toegevoegd aan deze financiële kaders, heeft andere naam gekregen (Was project- en procesgelden duurzaamheid), werkelijk 2020 is inclusief verplichtingen.
*1A Voorstel in deze begroting om het restant einde 2020 toe te voegen aan de Programmagelden.
*2 Totaal € 150.000 verdeeld over de jaarschijven 2020, 2021 en 2022
*3 Totaal € 120.000 verdeeld over de jaarschijven 2020, 2021 en 2022