Basisbegroting

Burgemeester Hermans & Wethouder Bekhuis

Het bestuur van onze gemeente wordt gevormd door de gemeenteraad en het college van Burgemeester en Wethouders. In de gemeenteraad zitten negentien inwoners uit onze gemeente. De zetelverdeling is als volgt: CDA zes zetels, Gemeentebelangen/VVD vijf zetels, Keerpunt 22 vier zetels, Lokaal Sterk drie zetels en PvdA één zetel.

Voor onze inwoners willen we goed inzichtelijk maken wat we als bestuur van de gemeente Tubbergen doen en waar we het gemeenschapsgeld voor inzetten. Onze gemeentelijke begroting moet in evenwicht zijn. Gemeenschapsgeld genereren wij via de algemene uitkering van het gemeentefonds en door het heffen van gemeentelijke belastingen. Ons uitgangspunt is dat we de lokale lasten zo laag en stabiel mogelijk willen houden. We houden oog voor een gezonde balans tussen de hoogte van de lokale lasten, onze begrotingspositie en onze investeringen.

De uitvoering van het gemeentelijke beleid wordt gedaan door onze uitvoeringsorganisatie Noaberkracht Dinkelland Tubbergen. Noaberkracht is een samenwerkingsverband met de gemeente Dinkelland. Er zijn ook maatschappelijke opgaven die om een aanpak vragen die de grenzen van individuele gemeenten overstijgt. In dat geval vinden we het belangrijk om samen te werken met de juiste partners. Op inhoudelijke thema’s zullen wij de bestaande samenwerking binnen de provincie Overijssel, regio Twente, Noordoost Twente en met de gemeente Dinkelland voortzetten.

Ontwikkeling Rente

Door een zevental renteverhogingen door de Europese Centrale Bank  is de depositorente, de rente die  banken krijgen als ze hun geld bij de Europese centrale bank stallen, het afgelopen jaar gestegen van -0,5% halverwege 2022 naar 3,25%  in mei 2023. Deze verhoging werk door naar bijvoorbeeld de hypotheekrente en de spaarrente maar ook naar de rente die wij als gemeente betalen over onze financieringsbehoefte (kort geld en af te sluiten lange leningen). Vandaar dat wij met ingang van het jaar 2023 werken met een interne rekenrente (de zogenaamde omslag rente) van 3% (was vorig nog 1%). 

Burgemeester Hermans

We streven in onze dienstverlening naar een gemeente die niet afwacht, maar proactief naar de inwoner toe gaat. Een gemeente die in haar dienstverlening meedenkt met de inwoner en helder is in verwachtingen over en weer, tussen gemeente en inwoners. Dit betekent beleid zonder strikte regels maar met ruimte voor maatwerk. Niet meer werken met beperkte openingstijden, maar op afspraak werken op een locatie en tijdstip wenselijk voor de inwoner. 

We zorgen ervoor dat zoveel mogelijk producten en diensten digitaal afgenomen kunnen worden. Daarnaast wordt het persoonlijk contact uiteraard geborgd. Natuurlijk kunnen inwoners en bedrijven ook telefonisch contact opnemen door te bellen naar het telefoonteam.

Naast de dienstverlening zorgen we ook voor een correcte verwerking van de persoonsgegevens van onze inwoners in de basisregistratie personen, de uitgifte van identiteitskaarten, rijbewijzen en paspoorten en de kadastrale informatie.

Verkiezingen

Het kabinet is gevallen. Dit betekent dat wij in 2023 nog te maken hebben met vervroegde Tweede Kamerverkiezingen. Deze vinden plaats op 22 november 2023. Voor de organisatie van verkiezingen ontvangen gemeenten jaarlijks geld via de algemene uitkering in het gemeentefonds. De kosten voor de vervroegde Tweede Kamerverkiezing moeten betaald worden met dit geld dat al ontvangen is. Er komt geen aanvullende vergoeding.

Burgemeester Hermans

Veilig leven is een groot goed in onze samenleving. De gemeente heeft op dit onderwerp een belangrijke wettelijke taak. Daar geven we uitvoering aan. Wij zien veiligheid als een gezamenlijke verantwoordelijkheid en maken met allerlei betrokkenen in onze samenleving afspraken over hoe we de veiligheid in onze samenleving kunnen versterken. Daarbij werken we vanuit vertrouwen. Als dat vertrouwen wordt geschaad, dan treden we op.

Veiligheid is vaak het resultaat van samenwerking en van bewust handelen op basis van eigen verantwoordelijkheid. We werken dan ook aan samenwerking tussen onder meer politie, brandweer, Openbaar Ministerie, woningcorporaties en hulpverleners.

We willen een veilig en leefbare woonomgeving. Daarvoor dringen we de criminaliteit (ondermijning) terug en vergroten we het veiligheidsgevoel van onze inwoners. We hebben een adequate wijze van uitvoering van toezicht op de naleving van de wet- en regelgeving waarbij we het perspectief van meerdere kanten bekijken. We willen oplossingsgericht denken en meebewegen bij (politieke) ontwikkelingen. Vanuit de rol van toezichthouder en handhaver geven wij vrijheid waar het kan en zijn we strikt waar het moet. Om zo samen met burgers en bedrijven tot een veilige en leefbare woon- en werkomgeving te komen.

Gemeenten zijn niet meer weg te denken in de aanpak van georganiseerde criminaliteit. Om ondermijning succesvol te kunnen aanpakken, is het van belang dat wij als gemeente weerbaar zijn tegen negatieve invloeden van buitenaf.  We moeten er scherp op zijn dat onze organisatie  niet voor ondermijnende activiteiten wordt misbruikt. Een gevoel voor deze misstanden moeten we zien te ontwikkelen. Het is belangrijk om signalen te herkennen en vast te leggen. Daarom is het interne ondermijningsoverleg nieuw leven ingeblazen. In dit overleg met brede vertegenwoordiging vanuit de organisatie, bespreken we (nieuwe) signalen en proberen deze concreet te maken.  Verder wordt het interne meldpunt "Niet Pluis" nadrukkelijk onder de aandacht gebracht en neemt de gemeente Tubbergen deel aan de landelijke campagne van Meld Misdaad Anoniem op het thema vastgoed en ondermijning. Ook is het beleid over de toepassing van Bibob geactualiseerd.

Tot slot is het project Aanpak Veilig buitengebied van start gegaan. In dit project gaan wij samen met het Platform Veilig Ondernemen en onze partners in het buitengebied aan de slag om gezamenlijk en integraal een bijdrage te leveren aan (blijvende) veiligheid  in ons buitengebied. Er heeft een enquête plaatsgevonden onder de inwoners van het buitengebied. De opbrengst van deze enquête is verwerkt en wordt na de zomervakantie gedeeld met onze partners.  Verder heeft het Regionaal Informatie- en  Expertisecentrum Oost-Nederland (RIEC) een analyse van het buitengebied uitgevoerd. De resultaten van deze analyse worden eveneens na de zomervakantie besproken en gewogen en op basis daarvan worden lokaal vervolgacties uitgezet.

Wethouder Niens (waarnemend)

Een fijne woon- en leefomgeving met veilige wegen, ruimte om te spelen en te sporten in de buitenlucht, een plek om elkaar te ontmoeten in de kernen of rust vinden in de natuur van ons mooie buitengebied. Een duurzame inrichting van de leefomgeving waar groen en bloemen de ruimte krijgen en water gemanaged wordt. Dat is allemaal Openbare Ruimte! 

De gemeente draagt zorg voor het onderhoud en beheer van de openbare ruimte op onderdelen zoals water & riool, wegen & verlichting, groen & spelen en verkeer. Het dagelijks onderhoud, het beheer, planmatig onderhoud en ook herinrichting en reconstructies worden gepland en uitgevoerd aan de hand van beleids- en onderhoudsplannen. In deze beleids- en onderhoudsplannen integreren we thema’s als leefbaarheid, klimaatadaptatie en biodiversiteit bij het duurzaam inrichten en beheren van deze openbare ruimte. Het dagelijks groenonderhoud wordt mede met grote inzet en betrokkenheid uitgevoerd door medewerkers afstand tot de arbeidsmarkt. 

Belangrijk uitgangspunt in het werk in de Openbare Ruimte is de samenwerking met onze inwoners. Ze kijken en denken mee met plannen of ze komen zelf naar ons met goede ideeën. We kijken dan graag wat mogelijk is. De gemeente werkt dus voor én met de samenleving.

Water & riool 

Gemeentelijk RioleringsPlan (GRP) 2019-2024

Het huidige GRP Tubbergen heeft een looptijd t/m eind 2024. Dat betekent dat er in 2023 gestart moet worden met het opstellen van een nieuw GRP. Alvorens we kunnen starten moeten we weten of de huidige rioolstelsels goed functioneren en wat er eventueel aangepast moet worden. Dit leggen we vast in een Systeemoverzicht Stedelijk Water (SSW) en hiermee wordt in september 2023 gestart. Na het opstarten van het SSW kan er in 3-de/4-de kwartaal van 2023 gestart worden met de opvolger van het huidige GRP,  het Programma water en riolering. Indien we qua planning met het SSW uitlopen is er nog de mogelijkheid om het huidige GRP met een jaar te verlengen. Voor het opstellen van het nieuwe Programma water & riolering is voor het inhuren van expertise een bedrag van € 30.000 geraamd.

Project Bruno van Ommenstraat

In 2022 is er een start gemaakt met het project Bruno van Ommenstraat in Tubbergen. Samen met bewoners is er een eerste ontwerp gemaakt. Dit ontwerp past niet binnen de beschikbare financiele middelen. De kosten voor uitvoering, de beschikbare middelen en de scope van het project zijn nog eens kritisch bekeken. Door de Sportlaan en het parkeerterrein bij de sporthal uit de scope van het project te halen kan het project waarschijnlijk binnen de beschikbare middelen uitgevoerd worden. De nieuwe scope van het project betreft dan de Bruno van Ommenstraat en de Molenstraat. Dit wordt in het 3-de kwartaal van 2023 nader onderzocht.

Uitvoeringsprogramma Klimaatadaptatie 2021-2025:

In 2023 is het klimaatproject in de Wilhelminastraat in Tubbergen in uitvoering gebracht en inmiddels opgeleverd aan de gemeente.

Verder zijn in verband met het uitvoeringsprogramma Klimaatadaptatie een aantal klimaatprojecten in voorbereiding opgestart. Het gaat om klimaatprojecten die in 2024 worden uitgevoerd :

• Kapittelhuisstraat in Albergen

De klimaatmaatregelen zijn met name gericht op het beperken van wateroverlast bij extreme regenbuien. Hiervoor worden regenwaterriolen en waterbuffers aangelegd om deze overlast te beperken.

Groen & Spelen

Kwaliteitsplan Openbaar Groen

In 2020 is het Kwaliteitsplan Openbaar Groen (KOG) en het daarbij behorende uitvoeringsplan 2021 t/m 2024 vastgesteld.  De ambities in dit plan zijn: het bevorderen van leefbaarheid, biodiversiteit, klimaatadaptatie en een beheerstechnische inrichting.  Hiervoor is 1,6 miljoen euro gestort. Om deze plannen voor 2023  te kunnen realiseren is er voor 2023 een bedrag van € 297.502 beschikbaar gesteld. In het eerste halfjaar van 2023 is hiervan €131.912 besteed.  Momenteel kunnen een aantal projecten niet worden uitgevoerd vanwege de krapte op de arbeidsmarkt, en  ook worden we geconfronteerd met soms extreme lange levertijden van materialen e.d.  Ook is een aantal  KOG projecten afhankelijk van  projecten op gebied van  riolering, nieuwbouw of  wegen, die  later uitgevoerd worden dan eerst gepland.  Het geld voor deze KOG projecten blijft wel gereserveerd, ook na 2024.

Onderhoud wegen 

Herinrichting (Veiligheid) Almeloseweg Harbrinkhoek / Mariaparochie 

Begin 2023 hebben we onderzoek laten doen naar de gewenste herinrichting. Hieruit blijkt dat voor het asfaltonderhoud niet kan worden volstaan met het alleen vervangen van asfalt maar dat er een volledige reconstructie van de weg moet plaatsvinden. Hierdoor vallen de totale kosten ongeveer € 1 miljoen duurder uit. 

 

Kunstwerken

In het voorjaar van 2023 is de rapportage van de instandhoudingsinspectie van onze 38 kunstwerken opgeleverd. Daaruit kwam naar voren dat twee kunstwerken op korte termijn vervangen moeten worden en dat verschillende kunstwerken onderhoud behoeven. Voor diverse kunstwerken is nog nader onderzoek nodig om omvang en oorzaak van de schades te bepalen. De geschatte kosten bedragen € 80.550, zoals in de perspectiefnota is vermeld. Dit bedrag is onderdeel van de gereserveerde € 1 miljoen voor onderhoud en vervanging kunstwerken. Om in het najaar 2023 met dit onderzoek te kunnen starten wordt voorgesteld het bedrag van € 80.550 beschikbaar te stellen en te onttrekken aan het onderhoudsfonds wegen en kunstwerken. Na de onderzoeken wordt een onderhoudsbestek opgesteld voor de jaren 2024 en 2025 wat daarna aan de gemeenteraad wordt aangeboden waarbij ook een beroep kan worden gedaan op de gereserveerde € 1 miljoen.

Financiële gevolgen opheffen Wet Sociale Werkvoorziening op middellange termijn 

Er is een lagere instroom van medewerkers vanuit de Participatiewet t.o.v. de instroom vanuit de voormalige Wsw. Medewerkers vanuit de Participatiewet hebben gemiddeld meer tijd, aandacht en werkbegeleiding nodig om eenzelfde kwaliteit te waarborgen. Hierdoor ontstaat een capaciteitsgebrek, dat op een andere manier ingevuld moeten worden. Dit brengt extra financiële lasten met zich mee. De uitvoering hiervan vindt plaats binnen Noaberkracht.

 
Boomveiligheidscontrole - risico inventarisatie (€ 75.000 incidenteel)

Elke boomeigenaar heeft een wettelijke zorgplicht aangaande zijn bo(o)m(en). Dit betreft vooral veiligheidsaspecten die in kaart gebracht kunnen worden door middel van een boomveiligheidscontrole. Als gemeente voeren wij deze boomveiligheidscontrole ook uit. Voortvloeiend uit deze controle komen maatregelen die uitgevoerd moeten worden, zoals snoeien, kappen of onderzoeken. Om de maatregelen voortvloeiend uit de boomveiligheidscontrole uit te voeren en daarmee te voldoen aan onze zorgplicht, is jaarlijks minimaal € 25.000 nodig. Advies hierin is om dit incidentele budget in de toekomst om te zetten in een structureel budget, zodat er eventuele investeringen gedaan kunnen worden voor de lange termijn en werkplannen structureel aangepast kunnen worden. In 2023 is er volop gesnoeid in het buitengebied van de gemeente Tubbergen, de kosten hiervoor bedragen 30.000 euro. Echter, in de gemeente Dinkelland speelt hetzelfde en zijn ook middelen beschikbaar gesteld. Vanwege de interne organisatie zal er in aankomend snoeiseizoen(okt 2023-mrt 2024) alleen snoeiwerkzaamheden in Dinkelland uitgevoerd worden, waardoor in de gemeente Tubbergen volgend jaar geen of weinig kosten zullen worden gemaakt. Snoeiseizoen 2024-2025 zullen er wel weer kosten in Tubbergen gemaakt worden.

Wethouder Bekhuis

Aan de hand van de speerpunten detailhandel (vitale winkelgebieden in kernen), bedrijventerreinen en dienstverlening creëert de gemeente een zo optimaal mogelijk ondernemersklimaat. Wij willen daarbij ruimte blijven bieden voor (bijzondere) initiatieven van ondernemers, zodat optimaal kan worden ingespeeld op sociaal-maatschappelijke ontwikkelingen en economische trends.

De bedrijfsconsulent (ondersteund door een ondernemersserviceteam) vormt hierbij als eerste aanspreekpunt voor ondernemers de schakel tussen de gemeente en het bedrijfsleven en probeert de ondernemers zoveel mogelijk te faciliteren. Daarnaast wordt er actief ingezet op de (her)ontwikkeling, realisatie en uitgifte van bedrijfskavels en bedrijfsruimte, de uitvoering van de detailhandelsagenda/retaildeal en regionale samenwerking (met name in de vorm van regionale acquisitie). 

Er zijn op dit moment geen actuele ontwikkelingen die van invloed zijn op de uitvoering van de taken en activiteiten binnen dit programma.

Wethouder Berning-Everlo

Alle kinderen en jongeren in de gemeente Tubbergen verdienen het om op te groeien in een kansrijke omgeving met kwalitatief goed onderwijs. In de gemeente Tubbergen hebben we ca. 1.800 leerlingen in het basisonderwijs en in totaal negen basisscholen. In iedere kern is een basisschool aanwezig, dit vinden we als gemeente erg belangrijk. Naast deze basisscholen telt onze gemeente één school voor voortgezet onderwijs in het dorp Tubbergen.

Binnen het programma Onderwijs zoeken we de samenwerking met o.a. schoolbestuurders en kinderopvangaanbieders. We bevorderen de ontwikkelingskansen van kinderen en volwassenen in onze gemeente door te investeren in het bestrijden van onderwijsachterstanden en het aanbieden van voor- en vroegschoolse educatie in samenwerking met plaatselijke kinderdagverblijven, het basisonderwijs en de GGD/JGZ (jeugdgezondheidszorg). We hechten veel belang aan een goede verbinding tussen gemeentelijke jeugdhulp en het onderwijs, waardoor vroegtijdig gesignaleerd wordt en hulp of ondersteuning zo vroeg mogelijk kan worden ingezet.

Daarnaast willen we het thuiszitten zoveel mogelijk voorkomen, de RMC-functie en Bureau leerplicht spelen hierin een belangrijke rol. Het niveau van absoluut en relatief verzuim ligt in Tubbergen onder het landelijk gemiddelde, evenals het percentage voortijdige schoolverlaters. Door de inzet van RMC en een adequate uitvoering van de Leerplichtwet, willen we voorkomen dat jeugdigen thuis komen te zitten en/of zonder diploma vroegtijdig het onderwijs verlaten.

Op 1 augustus 2023 is het Nationaal Programma Onderwijs (NPO) geeindigd voor gemeenten. We blijven inzetten op een goede verbinding tussen onderwijs en jeugdhulp en de doorontwikkeling van de lokale zorgstructuur. Samen met het onderwijs en de kinderdagverblijven zetten we in op preventieve ondersteuning. 

Wethouder Berning-Everlo

Het programma Sport en accommodaties gaat over het stimuleren en faciliteren van sport en beweging. We willen sporten en bewegen voor al onze inwoners, van jong tot oud, mogelijk maken en hen motiveren te gaan sporten.

Sportvoorzieningen dragen bij aan een gezonde leefstijl en bieden kansen om te participeren in de samenleving.

De gemeente Tubbergen is trots op al haar sportende inwoners. Zowel in de breedte als aan de top wordt sport op hoog niveau beoefend in onze gemeente. Met het jaarlijkse Sportgala, worden onze sporters uitbundig in het zonnetje gezet. 

In de gemeente Tubbergen zijn buurtsportcoaches actief die in dienst zijn bij derden en bijdragen aan de doelen binnen het programma Sport en accommodaties.

De middelen die gemeenten van het Rijk ontvangen ten behoeve van het bevorderen van de gezondheid, sport- en beweegstimulering, cultuurparticipatie en het versterken van de sociale basis zijn gebundeld in een brede uitkering. Deze middelen zijn aangevraagd. Er wordt gewerkt aan een integraal plan van aanpak, waarin de inhoudelijke samenhang op bovenstaande thema's de leidraad vormt. Besteding van de beschikbare middelen wordt gekoppeld aan bestaande en nieuwe activiteiten op het gebied van gezondheid, sport, cultuur en de brede sociale basis.

De sportconsulent is structureel ingebed en actief op het gebied van sport en preventie. Op basis van ontwikkelingen in de samenleving en de vanuit het Rijk ontvangen Brede SPUK is de sportconsulent actief als sport- en preventiecoördinator op het brede terrein van sport, gezondheid en preventie.

Wethouder Berning-Everlo

De gemeente Tubbergen onderscheidt zich door haar rijkheid aan natuurgebieden, recreatie en glaskunst. In Tubbergen is van alles te zien en te beleven, van het prachtige coulisselandschap tot eeuwenoude wind- en watermolens. We vinden het belangrijk om toeristisch Tubbergen op de kaart te zetten. In 2017 is Stichting Toeristisch Glinsterend Tubbergen opgericht als opvolger van de VVV. Deze stichting richt zich op de marketing van het toerisme in Tubbergen voor en door ondernemers uit de gemeente. De stichting werkt hierbij nauw samen met TwenteMarketing.

Bezoekers van de gemeente Tubbergen zijn erg positief en waarderen hun verblijf in onze gemeente gemiddeld met een 8. De meeste toeristen die Tubbergen aandoen zijn 55 jaar of ouder en komen naar onze gemeente voor de natuur en de mogelijkheid om te fietsen.

Op Beleef Tubbergen is meer informatie te vinden over wat er zoal te zien en te doen is in onze gemeente!

De gemeente vindt het belangrijk dat ook de jeugd kennis maakt met cultuur en investeert daarom in bibliotheekwerk, cultuureducatie en muziekonderwijs.

Er zijn op dit moment geen actuele ontwikkelingen die van invloed zijn op de uitvoering van de taken en activiteiten binnen dit programma.

Wethouder Berning-Everlo

Iedere inwoner moet in staat zijn om zo lang en zo veel mogelijk zelfredzaam te zijn. We hechten veel waarde aan het welzijn van onze inwoners. Daarnaast moeten inwoners zoveel mogelijk zelf de regie over hun leven kunnen voeren en mee kunnen doen in de samenleving. Waar dat kan op eigen kracht, of anders met hulp van mensen uit hun sociale netwerk. Inwoners die hiertoe niet (volledig) in staat zijn, bieden we ondersteuning om hun zelfregie en participatie te bevorderen. De ondersteuning is bij voorkeur zo licht en zo dichtbij mogelijk en preventief als het kan. Team Ondersteuning & Zorg is ervoor om inwoners hierbij te helpen.

In de gemeente Tubbergen werken we samen met verschillende organisaties om de zorg voor onze inwoners zo optimaal mogelijk in te richten. Dit zijn bijvoorbeeld organisaties de re-integratietrajecten begeleiden en organisaties die vrij toegankelijke voorzieningen aanbieden, maar ook Veilig Thuis voor inwoners die te maken hebben met huiselijk geweld. We zetten in op vroegsignalering en het preventief aanpakken van problemen. Daarnaast kennen we verschillende regelingen voor inwoners met (tijdelijke) financiële problemen, bijvoorbeeld bijstand voor zelfstandige ondernemers en kindpakketten.

We vinden het belangrijk dat onze inwoners de weg naar ondersteuning en hulpverlening gemakkelijk weten te vinden. Daarom werken we binnen het sociaal domein samen binnen Schakel. Schakel is de toegang van het sociaal domein, waarbinnen alle organisaties samenwerken en daardoor passende hulp- en ondersteuning kunnen bieden aan de inwoners.

Jeugd

Jeugdhulp en onderwijs

Zowel landelijk, regionaal als lokaal wordt steeds meer verbinding gemaakt tussen jeugdhulp en het onderwijs. Regionaal heeft deze ontwikkeling geleid tot een besluit waarbij de gemeente Tubbergen participeert in een pilot om jeugdhulp collectief te arrangeren. Dit houdt in dat alle geboden jeugdhulp op de desbetreffende school bij elkaar komt en de zorgaanbieder een subsidie krijgt. De zorgaanbieder kan daarmee doen wat nodig is en snel daar hulp inzetten waar dat nodig is. Ook kinderen die geen indicatie hadden, kunnen en mogen hiervan profiteren. Tevens zijn er vaste aanspreekpunten waarmee getracht wordt minder gezichten in de school te brengen. De eerste bevindingen uit de pilot moeten nog komen. 

Inkoop Jeugdhulp 

Ook in 2023 speelt de inkoop Jeugdhulp 2025 een grote rol. Aan het eind van de eerste helft van 2023 is regionaal gestart met het opstellen van de bestekteksten. Inkoop strategieën zijn uitgewerkt, er worden marktconsultaties gehouden met zorgaanbieders en vandaaruit worden bestekken uitgewerkt. Evenals voor alle andere Twentse gemeenten, betekent dit tevens voortzetten van het leveren van een bijdrage aan de inkoop vanuit de gemeente Tubbergen.

Ombouw drie milieus voorzieningen

Vanuit de overheid zijn er SpUk gelden toegekend aan aanbieders van driemilieusvoorzieningen om een ombouw naar kleinschaligheid te kunnen realiseren. De ombouw naar kleinschalige groepen is een beweging die zowel landelijk als regionaal ondersteund wordt. Eén van de doelstellingen van de Hervormingsagenda is het verminderen van het aantal uithuisplaatsingen en het reduceren van residentiele jeugdhulp (open en gesloten) en het transformeren van grootschalige residentiele voorzieningen naar kleinschalige woonvormen.  Na een gedegen kostprijsonderzoek zijn tarieven vastgesteld die passen bij deze kleinschalige woonvormen. Gemeente Tubbergen is, samen met de andere dertien Twentse gemeenten zijn daarmee akkoord gegaan en daarmee kunnen de aanbieders doorgaan met het uitvoeren van de plannen. 

Financiële situatie jeugdhulpaanbieders

Zowel landelijk als regionaal worden jeugdhulpaanbieders geconfronteerd met een zeer kwetsbare liquiditeit, door verschillende oorzaken zoals na-ijl effecten van corona, hoge inhuurkosten, ziekteverzuim.  Gemeenten en de Organisatie voor Zorg en Jeugdhulp in Twente (OZJT) hebben een publieke en wettelijke verantwoordelijkheid om de zorg continuïteit van essentiële zorg en jeugdhulp en een dekkend Twents zorglandschap de te waarborgen. Gemeente Tubbergen heeft daarom samen met de andere 13 gemeenten het ''kader liquiditeitssteun cruciale zorgaanbieders in de jeugdhulp'' vastgesteld. Dit kader geeft de leidraad voor het indienen van liquiditeitssteun door een gecontracteerde aanbieder welke vervolgens objectief en eenduidig kunnen worden beoordeeld.

Jeugd&Wmo

Aanpak huiselijk geweld & kindermishandeling en aanpak mensenhandel

De regiovisie Aanpak Huiselijk Geweld & Kindermishandeling is vastgesteld, evenals de aanpak Mensenhandel. Landelijk is het een verplichting om deze visies vast te stellen. Beide visies beschrijven een aanpak, met daarin ambities en activiteiten, voor de komende 4 jaar, genaamd de Twentse Aanpak.

Het Kwaliteit en Integriteitsinstrument Twente (KIT) 

Naast de inkoop van Jeugd en Wmo is besloten om het barrièremiddel te optimaliseren. Regionaal en lokaal is het Kwaliteit en Integriteitsinstrument Twente (KIT) ontwikkeld en vastgesteld.  Met dit instrument wordt de kwaliteit en integriteit van de zorgaanbieders tijdens de inkoop Jeugd en Wmo 2025 beoordeeld voorafgaand op de gunning. De beoordeling vindt plaats op basis van de door de zorgaanbieders aangeleverde informatie, de uitvoering van de Bibob toets en de risicoscan. KIT vervangt het barrière model dat tot nu toe door Twentse gemeenten werd gebruikt. Met KIT toetsen de gemeenten de aanbieders vooraf op kwaliteitseisen waarmee een juiste besteding van de zorggelden wordt bereikt. Tevens wordt KIT op alle segmenten van de inkoop Jeugd en Wmo (onderdelen begeleiding, dagbesteding en verblijf) integraal ingezet. Hiermee wordt voorkomen dat malafide aanbieders naar een ander segment, met een mindere controle, kunnen overstappen. Deze behoefte ligt ook bij de aanbieders zelf en zal niet afschrikken om in te schrijven, dat is gebleken uit de marktconsultatie Jeugdhulp. De toepassing van KIT zal in het voorjaar 2024 plaats vinden gedurende een periode van 8 weken. Hiervoor is  tijdelijke extra ambtelijke capaciteit nodig, dit wordt opgenomen in de gemeentelijke begroting 2024.  

Wmo

Algemeen 

Wmo-aanbieders en vervoerders van het doelgroepenvervoer hebben nog steeds moeite om voldoende personeel te vinden en de continuïteit van hun dienstverlening te waarborgen. Dit speelt op alle vlakken binnen de Wmo.

Maatwerkvervoer 

De aanbesteding van het doelgroepenvervoer (van en naar dagbesteding, jeugdhulplocaties, leerlingenvervoer en incidenteel vervoer (regiotaxi)) is inmiddels afgerond. Het structurele vervoer wordt door de huidige vervoerder voor minimaal 5 jaar voortgezet. De huidige vervoerder blijft de regiotaxi nog voor één jaar rijden. De ontwikkelingen van de afgelopen jaren hebben in deze aanbesteding geleid tot hogere tarieven voor alle vormen van vervoer. 

Huishoudelijke ondersteuning

De afgelopen periode heeft in het teken gestaan van reële kostprijsberekening en aanbesteden van de huishoudelijke ondersteuning. Inmiddels heeft de definitieve gunning van huishoudelijke ondersteuning plaats gevonden. De gegunde aanbieders gaan vanaf januari 2024 de huishoudelijke ondersteuning leveren. Binnenkort start de implementatiefase en een communicatie campagne. 

Inkoop Wmo Begeleiding, Dagbesteding en Verblijf

De inkoop van de Wmo onderdelen begeleiding, dagbesteding en verblijf vanaf 1 januari 2025 is van start gegaan. Er is een regionale ambtelijke Projectgroep onder leiding van een projectleider. In de afgelopen periode heeft de marktconsultatie plaats gevonden, is gewerkt aan gezamenlijke inhoudelijke uitgangspunten en kaders en de nieuwe product omschrijvingen. Streven is om het eenvoudiger te maken met minder producten. In het najaar zal bureau HHM het tarievenonderzoek uitvoeren.  

Participatie

Participatiewet

De afgelopen periode stond in het teken van de wijziging van de participatiewet (uitvoeren breed offensief). Momenteel zijn we bezig met het aanpassen van de re-integratieverordening. Daarnaast zitten we in het proces om de backoffice van de Participatiewet vanuit Oldenzaal terug te halen naar Noaberkracht. Vanaf 1 januari 2024 valt de backoffice van de Participatiewet niet meer onder Oldenzaal maar onder Noaberkracht. 

Schulddienstverlening

Voor wat betreft Schulddienstverlening zijn we de afgelopen periode bezig geweest met het optimaliseren van de werkprocessen van onze schulddienstverleners. Denk hierbij op het hanteren van een vaste werkwijze en een goede aansluiting van het systeem op deze werkwijze. 

Laaggeletterdheid

De eerste aftrap van het stuurgroep overleg rondom de lokale aanpak laaggeletterdheid is van start gegaan. 

Publieke Gezondheid

Tekort aan forensisch artsen bij de GGD Twente

Sinds 2022 wordt er met vijf GGD’en, waaronder GGD Twente, binnen de politieregio Oost samengewerkt om de forensische dienstverlening uit te kunnen blijven voeren. De oorzaak hiervan ligt bij het tekort aan de forensisch artsen bij de GGD’en. Dit tekort is niet alleen in Overijssel en Gelderland van toepassing, maar ook in andere delen van het land. Door het tekort ontstaan risico’s zoals het tijdig uitvoeren van lijkschouw, het uitvoeren van euthanasie op het gewenste tijdstip en het uitvoeren van forensische onderzoeken bijvoorbeeld bij zedenzaken.  Het is voorgekomen dat er 'code zwart' heeft plaatsgevonden, waarbij er geen enkele forensisch arts beschikbaar was. Op dit moment zijn de vijf GGD'en met elkaar in overleg op welke manier de samenwerking geïntensiveerd kan worden. Hierbij wordt onder andere gekeken naar het opstellen van een samenwerkingsovereenkomst waarin taakdifferentiatie een aandachtspunt is. Hiermee kunnen verpleegkundigen en artsen in opleiding ingezet worden waar mogelijk. In het najaar zal een voorstel voorgelegd worden aan het algemeen bestuur van SamenTwente. De verwachting is dat de kosten voor de forensische dienstverlening zullen toenemen. 

Coronabestrijding

De beperkende corona-maatregelen zijn opgeheven. Sinds 18 maart 2023 worden er geen testen meer uitgevoerd door de GGD Twente. Ook het bron- en contactonderzoek en de adviserende taken zijn verder geminimaliseerd. Vaccinaties worden nog steeds gezet wanneer mensen hier behoefte aan hebben, maar er is geen nieuwe voorjaarscampagne rondom een herhaalprik gestart. De meerkostenregeling voor het uitvoeren van de corona gerelateerde taken loopt tot 1 juli 2023. Vanaf 1 juli 2023 zal de financiering waarschijnlijk via een specifieke uitkering verlopen.

Versterking infectieziektenbestrijding (IZB)

Er komen structurele middelen vanuit het rijk vrij voor de GGD'en om de infectieziektenbestrijding te versterken. Voor 2023 en 2024 gaat het om incidentele middelen die per 2025 structureel zullen worden. Door het inzetten van deze middelen wordt ingezet op het behouden van gekwalificeerde en ervaren medewerkers uit de corona afdeling, het versterken van (boven)regionale monitoring en surveillance door het samenbrengen van expertises en het uitvoeren van meer wetenschappelijk onderzoek zal dit leiden tot een grotere impact in de bestrijding van infectieziekten. 

Politiemeldingen in relatie tot het Meldpunt Zorgwekkend Gedrag

Landelijk en ook in Twente wordt er al een tijd gesproken over het onderbrengen van meldingen ‘niet acuut’ bij het Meldpunt Zorgwekkende Gedrag Twente . In Twente is er onduidelijkheid over de hoeveelheid van deze meldingen door de politie en de impact hiervan op het uitvoeren van deze taak. GGD Twente heeft aangegeven dat op verzoek op basis van het aantal ingeschatte meldingen in andere regio’s deze taak ondergebracht kan worden in het Meldpunt Zorgwekkend Gedrag. Hierbij is aangegeven dat er een inregeltijd nodig is van 3 maanden om onder andere personeel te werven en te trainen. De dekking van de kosten moet geborgd zijn en dit vergt een besluit, vanwege uitbreiding van een taak en verhoging van de algemene bijdrage, van het Algemeen Bestuur. Tot op heden is er door de Twentse gemeenten geen formele opdracht verstrekt aan GGD Twente om dit voor te bereiden. Landelijk is in afstemming met de VNG besloten, dat de politie vanaf 15 mei jl . alle meldingen niet acuut doorzet naar het meldpunt zorgwekkend gedrag in de betreffende regio . Daar in Twente het meldpunt vooralsnog niet is toegerust deze meldingen te verwerken, worden de meldingen op dit moment direct doorgezet naar de procesregisseur in de betreffende gemeente. Op dit moment wordt er dekking gezocht via een subsidie vanuit ZonMw welke bedoeld is voor de inzet op het snijvlak van Zorg en Veiligheid. Lokaal merken wij geen stijging in het aantal meldingen wat bij het netwerk binnenkomt.  De lijntjes tussen de politie, de gemeente en onze wijk GGD'er zijn kort waardoor een melding vaak dezelfde dag nog opgepakt kan worden.  

Milieu en gezondheid

De taken op het gebied van Milieu en Gezondheid worden via een samenwerkingsovereenkomst vanuit GGD IJsselland ook voor Twente uitgevoerd. Het team heeft een aantal langdurig zieken waar vervanging voor wordt gezocht. Op dit moment werkt het team vooral reactief. Hierdoor vervalt proactief werk als netwerken en investeren in kennis en onderzoek. Op de korte termijn heeft dit geen grote gevolgen, maar in de toekomst wellicht wel als gevolg van de verminderde zichtbaarheid van de regio op bepaalde landelijke en regionale dossiers en het mogelijke verlies in kennis en onderzoek. 

Gezonde leefomgeving

Een goede gezondheid is de basis voor een goed leven. De inrichting van de leefomgeving speelt hierin een belangrijke rol. Een omgeving die uitnodigt tot gezond gedrag én die ons beschermt tegen negatieve invloeden, zoals luchtvervuiling, veiligheidsrisico's, geluids-en wateroverlast en toenemende hitte. GGD Twente geeft aan dat het aantal vragen en adviesverzoeken met aandacht voor een gezonde leefomgeving de laatste jaren is toegenomen. Mogelijk komt deze toename door de GGD voorbereidingen op de Omgevingswet (pilot 2021/2022) en het vervolg hierop. Nu de ingangsdatum van deze Omgevingswet definitief is bepaald op 1 januari 2024 en ook het landelijke ‘gezond en actief leven akkoord’ (GALA) gemeenten actief stimuleert aandacht te hebben voor de leefomgeving, ligt er een expliciete adviesopdracht voor de GGD. Vooral vanuit het ruimtelijke domein vanuit gemeenten ontvangt de GGD steeds vaker verzoeken om te adviseren over Toekomstvisies, Omgevingsvisies en ook plannen. Daarnaast onderstrepen de ketenpartners (Omgevingsdienst, Veiligheidsregio en Waterschappen) de meerwaarde van een gezondheidsadvies van de GGD. Om gezondheid blijvend op de kaart te zetten om te komen tot een gezonde fysieke leefomgeving  is het nodig dat de GGD haar advieskracht op dit thema vergroot en voldoende capaciteit heeft om haar adviserende rol te kunnen vervullen.

Vluchtelingen en nieuwkomers

Vanuit de jeugdgezondheidszorg (JGZ) wordt er steeds meer ingezet op de instroom van kinderen die niet geboren zijn in Nederland. De instroom is nog steeds hoog, waarbij er naast vluchtelingen en Oekraïners ook onderzoek en zorg verleent wordt bij kinderen van arbeidsmigranten. Bij deze groep is er extra tijd en aandacht nodig om ervoor te zorgen dat ze door middel van de benodigde vaccinaties beschermd worden en de vaccinatiegraad op orde te houden. Hierbij is de hulp van tolken nodig en er is bij deze kinderen vaak sprake van medische en psychische klachten als gevolg van het op de vlucht te zijn geweest en andere medische zorg in het land van herkomst. Alleen voor de vluchtelingen en Oekraïners krijgt de GGD op dit moment extra middelen, niet voor de instroom van arbeidsmigranten. De verwachting is dat de instroom van arbeidsmigranten aan blijft houden door de vluchtelingenstromen en ook de vraag als gevolg van arbeidsmarktkrapte in Nederland. 

Psychosociale problematiek in de verzuimbegeleiding

Door een toename in psychosociale problematiek is er een hogere inzet nodig van de JGZ professionals. Ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar is er een stijging in het aantal casussen psychosociaal welbevinden en de behandeltijd die nodig is per casus. De oorzaak is onbekend maar sluit aan op de stijgende lijn vanuit de gezondheidsmonitoren met name bij de jongeren van 12 tot 18 jaar. De JGZ voert verzuimbegeleiding uit op scholen. Ook bij verzuimbegeleiding breed zijn er meer casussen en werd er meer tijd besteed per casus dan in dezelfde periode vorig jaar. De oorzaak hiervan is ook onbekend maar het kan een gevolg zijn van het wennen aan school als gevolg van de corona periode. 

Digitaal dossier voor de Jeugdgezondheidszorg

Afwachtend op de eerste resultaten van de evaluatie rondom het ontwikkelproces van het GGiD, wordt de aanbesteding gestart voor een nieuw digitaal dossier voor de JGZ.  Naar verwachting zal de aanbesteding starten in het najaar van 2023. Financieel is het GGiD eind 2022 afgehandeld door het instellen van twee reserves bij SamenTwente. Een reserve van €150.000 voor onder andere kosten vanuit de evaluatie (ca. €50.000) en kosten vanuit de verdere (juridische) contractuele afwikkeling en een reserve voor de nieuwe aanbesteding van €500.000,-. 

Beleidsnota Publieke Gezondheid

Er wordt op dit moment gewerkt aan een nieuwe beleidsnota Publieke Gezondheid. Hierin wordt afstemming gezocht met de beleidsvelden Sport, Cultuur en Armoede in verband met de ambitie om op deze velden ook nieuwe beleidsvisies op te stellen. Ook worden de doelen zoals opgenomen in het Fit & Vitaal akkoord (Sport en preventie akkoord), opgesteld door gemeente samen met de samenleving op het gebied van gezondheid, sport en preventie, ook meegenomen.

Specifieke Uitkering Gezond en Actief Leven Akkoord en Regioplan Twente

Op gezondheidsvlak krijgen gemeenten vanuit het Gezond en Actief Leven Akkoord vanuit het rijk de opdracht om in te zetten op preventie. Hierbij wordt er ingezet op thema's zoals mentale gezondheid, overgewicht, leefstijl, alcohol/middelengebruik. Daarbij komen ook gedeeltelijk incidenteel en gedeeltelijk structurele middelen vanuit het rijk naar de gemeente toe, in ieder geval voor de periode van 2023-2026. Om de middelen te kunnen besteden moet er een integraal plan van aanpak opgesteld waarin uitgelegd wordt op welke manier de middelen besteed zullen worden, waarbij ook gestuurd wordt op de samenwerking tussen het medisch en sociaal domein.

Vanuit het Integraal Zorgakkoord komen daarnaast ook structurele middelen naar Twente toe om in te zetten op gezondheid en preventie. Deze middelen zullen via de Twentse Koers ingezet worden op de themalijnen: Jeugd, Ouderen, Mentale Gezondheid, Schulden en Armoede, en Gezondheidsbevordering en preventie. Om deze middelen goed te besteden wordt er een regioplan opgezet waarin acties beschreven worden per themalijn. In september is de raad uitgenodigd voor een bijeenkomst in Enschede rondom het regioplan.

Wethouder Niens (waarnemend)

Het uitgangspunt van de gemeente Tubbergen is dat we in 2030 leven in een afvalloze en duurzame samenleving. Afval bestaat dan niet meer, we zamelen alleen nog maar waardevolle grondstoffen in. Een meewerkende houding van onze inwoners en bedrijven is hierbij van groot belang.

Afval wordt in de gemeente Tubbergen opgehaald door ROVA, daarnaast is er eee afvalbrengpunt waar inwoners hun afval kunnen brengen. Kringloopbedrijf De Beurs komt herbruikbare goederen gratis bij onze inwoners ophalen en nemen het overige grof huishoudelijk afval tegen een kostendekkend tarief mee.

Extra uitvoeringsperiode zwerfafvalvergoeding  

In de Raamovereenkomst verpakkingen was afgesproken dat er in de periode 2013 tot en met 2020 jaarlijks € 20 miljoen ter beschikking wordt gesteld aan gemeenten voor de extra preventie en extra aanpak van zwerfafval. De hiervoor beschikbare budgetten over de genoemde periode zijn door gemeenten niet volledig benut. Dit budget wordt beschikbaar gesteld voor extra inzet in 2024. Gemeenten met goedgekeurde jaarplannen komen in aanmerking voor vergoeding, welke wordt verdeeld naar rato van het aantal inwoners per gemeente. De maximale vergoeding per inwoner bedraagt € 1,14. Bij overtekening van dit budget wordt de maximale vergoeding naar rato verlaagd. Voor 30 november 2023 kunnen gemeenten aanvragen indienen voor deze laatste uitvoeringsperiode. Gemeenten worden op korte termijn geïnformeerd door Nedvang/Afvalfonds over de procedure rondom deze laatste uitvoeringsperiode.

Prullenbakkenvergoeding

Naast de zwerfafvalvergoeding hebben gemeenten ook recht op de zogenaamde prullenbakkenvergoeding. Deze vergoeding krijgen gemeenten van het Afvalfonds voor de inzameling en verwerking van het aandeel van verpakkingsafval in openbare prullenbakken.  Het Afvalfonds betaalt over 2023 een vergoeding aan gemeenten van € 0,76 per inwoner voor het uitvoeren van bovenstaande activiteiten. Het is nog niet bekend wanneer de prullenbakkenvergoeding over 2023 wordt uitgekeerd; hierover wordt nog overleg gevoerd. Ook moet er nog overeenstemming worden gevonden voor de hoogte van de prullenbakkenvergoeding voor 2024. Hierover wordt naar verwachting later in 2023 meer bekend.  Concreet betekent dit financieel voor Tubbergen 21.315 inwoners x € 0,76 =    € 16.199,-- op te nemen als te ontvangen

SUP-vergoeding

Eén van de maatregelen van de Richtlijn SUP, Single Used Plastics, is de invoering van uitgebreide producentenverantwoordelijkheid (UPV) voor een aantal SUP-items. Producenten en importeurs van deze items moeten de kosten dragen voor het opruimen en verwerken van hun producten in het zwerfafval door publieke gebiedsbeheerders. Gemeenten krijgen met een proefberekening een idee van wat ze kunnen verwachten. De hoogte van de vergoeding is gebaseerd op het aantal inwoners van een gemeente.

Wethouder Bekhuis

Als gemeente is van het van groot belang dat de fysieke leefomgeving zodanig is ingericht dat een goed woon en leefklimaat is gegarandeerd. Het woningaanbod moet zowel een kwantitatieve en kwalitatieve behoefte van de samenleving. Er moet echter ook ruimte zijn voor bedrijvigheid. Een integrale blik op de fysieke leefomgeving is hiervoor een vereiste. 

Er zijn op dit moment geen actuele ontwikkelingen die van invloed zijn op de uitvoering van de taken en activiteiten binnen dit programma.